Thời đại Hùng Vương có ý nghĩa quan trọng trong lịch sử dựng nước của dân tộc ta. Hãy tìm hiểu về lịch sử dựng nước vua Hùng Văn Lang trong bài viết dưới đây.
Mục Lục
Ý nghĩa của thời kỳ xây dựng nhà nước Văn Lang
Theo truyền thuyết ghi lại, Văn Lang là nhà nước đầu tiên trong lịch sử Việt Nam. Thời đại này hình thành nên những giá trị về văn hóa và trở thành những hằng số trong tiến trình phát triển của dân tộc Việt Nam. Đây là giai đoạn tiếp nối của thời kỳ thị tộc bộ lạc sang thời kỳ có sự phân hóa giai cấp và xuất hiện nhà nước đầu tiên của dân tộc Việt Nam.
Nhà nước Văn Lang được cai trị bởi các Hùng Vương. Thời đại Hùng Vương gồm 18 triều đại, tức 18 chi và kéo dài trong khoảng 2581 năm. Tên nước Văn Lang được đặt theo tên bộ tộc mạnh nhất thời bấy giờ đã thống nhất 15 bộ tộc ở khu vực miền Bắc Việt Nam. Theo một số nghiên cứu cho rằng, từ “Văn Lang” có nguồn gốc từ tiếng Việt cổ là Blang hay Klang được các dân tộc miền núi ở cao nguyên Trung Bộ dùng để chỉ một loài chim mà họ tôn kính như vật tổ.
Đến nay, những nghiên cứu về thời đại Hùng Vương đã góp phần chứng minh một sự thật lịch sử rằng mọi người dân sinh sống trên mảnh đất Việt Nam đều có chung một nguồn cội, đều là dòng giống con Lạc cháu Hồng. Đây được xem là yếu tố quan trọng giúp gắn kết toàn dân tộc thành một khối thống nhất và đưa đất nước vượt qua muôn vàn thử thách để phát triển.
Tìm hiểu về lịch sử dựng nước vua Hùng Văn Lang
Xem thêm: Lịch sử là gì? Tìm hiểu khái niệm lịch sử
Vài nét khái quát lịch sử dựng nước vua Hùng Văn Lang
Vào khoảng thế kỉ VIII – VII TCN, ở vùng đồng bằng ven các con sông lớn tại Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ ngày nay đã bắt đầu hình thành những bộ lạc lớn có sự tương đồng về tiếng nói và phương thức hoạt động kinh tế.
Khi công việc sản xuất càng trở nên phát triển hơn, tại các chiềng, chạ xuất hiện một số người giàu lên và họ được tôn làm người đứng đầu để trông coi mọi việc. Bên cạnh đó, một số người nghèo khổ phải rơi vào cảnh nô tì.
Cũng trong giai đoạn này, giữa các bộ lạc của người Lạc Việt và các bộ tộc khác bắt đầu có những xung đột xảy ra thường xuyên. Khi đó, có một vị thủ lĩnh đã dùng tài năng của mình để khuất phục được các bộ lạc và tự xưng là Hùng Vương, đóng đô ở Bạch Hạc (Phú Thọ), đặt tên nước là Văn Lang.
Theo một số ghi chép lịch sử cho thấy, thời kỳ đầu dựng nước Văn Lang có 18 đời vua Hùng Vương, bắt đầu từ năm 2879 đến năm 258 trước Công nguyên, được chia làm hai giai đoạn gồm nhà nước Văn Lang và nhà nước Âu Lạc.
Chi Hùng Vương đầu tiên của nước Văn Lang là Chi Cán có hiệu vua Kinh Dương Vương, húy là Lộc Tục và nắm giữ vương quyền là 86 năm (từ 2879 – 2794 TCN). Chi thứ hai là Chi Khan, hiệu vua là Lạc Long Quân (2793 – 2525 TCN), húy Sùng Lãm lấy con gái vua Đế Lai tên là Âu Cơ. Các vua Hùng thay nhau nắm giữ quyền cai trị đất nước đầu tiên của dân Việt (Lạc Việt), tới đời thứ 18 là vua cuối cùng thuộc Chi Quý hiệu Hùng Duệ Vương, húy Huệ Lang (408 – 258 TCN).
Tìm hiểu về lịch sử dựng nước vua Hùng Văn Lang
Xem thêm: Phong trào Cần Vương là gì? Ý nghĩa của phong trào Cần Vương
Đặc điểm bộ máy nhà nước Văn Lang
Ở thời kỳ mới thành lập, bộ máy nhà nước Văn Lang còn rất sơ khai và đơn giản. Đứng đầu nước Văn Lang được gọi là Hùng Vương. Ngôi Hùng Vương cha truyền con nối. Họ là người chỉ huy quân sự và chủ trì các nghi lễ tôn giáo.
Dưới Hùng Vương là các lạc hầu, lạc tướng. Trong đó, lạc tướng là người trực tiếp cai quản công việc của các bộ. Nước Văn Lang có 15 bộ (trước là 15 bộ lạc). Lạc tướng cũng thế tập cha truyền con nối, hay còn gọi là phụ đạo, bố tướng.
Dưới bộ là các công xã nông thôn (thời bấy giờ được gọi là kẻ, chạ, chiềng). Đứng đầu kẻ, chạ, chiềng là các bồ chính (có nghĩa là già làng). Bên cạnh bồ chính còn có một nhóm người hình thành một tổ chức có chức năng giống như hội đồng công xã để tham gia điều hành các công việc của công xã nông thôn. Ngoài ra, mỗi công xã đều có một nơi trung tâm để hội họp, sinh hoạt cộng đồng (thường là một ngôi nhà công cộng).
Có thể thấy rằng, ở giai đoạn đầu, nhà nước Văn Lang chỉ là một hình thái nhà nước sơ khai và quan hệ giữa nhà nước với các bộ lạc còn chưa chặt chẽ, cũng như điều kiện phân hóa giai cấp chưa thực sự sâu sắc… Thế nhưng, do yêu cầu bức thiết và thường xuyên của công cuộc trị thủy và chống ngoại xâm đã thúc đẩy cho nhà nước Văn Lang ra đời sớm.
Tổng hợp